Blogia
A Enrestida, diya par d'atro

“Autochestión y Coleutibidaz en Aragón”.

“Autochestión y Coleutibidaz en Aragón”.
Cronica d´a charrada de CGT en a Unibersidat de Zaragoza
O pasau biernes 19 de chinero tenió lugar a zaguera d´as charradas paradas en Zaragoza per o sendicato CGT con a enchaquia d´o 70 cabo d´año d´a reboluzión sozial libertaria en l´estau español, que tenió en Aragón uno d´os suyos prenzipals focos. I acudión ta charrar-ne Rafael Cid, periodista binculau a o Mobimiento Libertario, Alejandro Diez Torre, istoriador y mayestro unibersitaire y Cecilio Gordillo, coordinador d´a Colla de Memoria Istorica d´a CGT d´Andaluzía.

En primeras i charró Rafael Cid que fazió incapié en a carauterizazión como  “epopeya” d´os feitos que bibió a clase treballadera en 1936, una epopeya esconoxida y amagada tanto dende o bando faxista, lochicamén, como dende o seutor republicano burgués y o PCE.

Siñaló l´añada de 1969 como una calendata reseñable en a crebadura d´ixe silenzio con a publicazión per Noam Chomsky d´un articlo sobre os inteleutuals españols y a guerra zibil, an que creticaba parti d´a obra de l´istoriador Gabriel Jackson qui tasamén feba referenzia a la Reboluzión Libertaria y o que se gosa dezir “a suya obra construtiba”. Ista obra construtiba sinnificó seguntes l´istoriador libertario Gaston Leval que en 1936 n´o estau español se i fazió o que pretendeban Marx y Engels.

O Congreso d´a CNT en Zaragoza en mayo de 1936 asentó os alazez teoricos d´a Reboluzión, pero muitos d´os prenzipios coleutibistas ya yeran conoxius en Aragón grazias a la obra de Joaquín Costa. Antimás Costa ufre una ambiesta distinta d´a lei y d´o Dreito, entendíu iste como l´auto-regulazión moral d´a chen, o que entronca en parti con l´ideyal anarquista, y ye luen de conzeutos como Estado de Dreito, rechimen de partius u sistema de representazión, que a la finitiba resultan opuestos a la democrazia. A Reboluzión estió expresión d´as balors democraticas, pero endendida la democrazia en o suyo sentiu reyal de gubierno d´o pueblo.

Fazió menzión a os enantos teunolochicos fazilitaus per a sozializazión d´a economía, como a creyazión d´a industria optica, per exemplo, y ta rematar reibindicó a fegura de Joaquín Ascaso, un obrero anarquista que estió lo primer presidén de gubierno d´a istoria d´Aragón cuan s´organizó lo Consello y que encara no ha merexiu ni una trista carrera en Zaragoza con o suyo nombre ta remerar a suya fegura.

Continó charrando Alejandro Diez Torre, que entre atros treballos ye autor de “Confederados y Solidarios” an que rezenta la istoria de l´anarcosindicalismo aragonés, as coleutibidaz y o Consello d´Aragón y tamién d´a edizión d´as memorias politicas de Joaquín Ascaso, “Hacia un Nuevo Aragón” (ambos libros se pueden trobar en bellas bibliotecas publicas d´ista ziudat). Fazió una charrada más istorica, zentrando-se en Aragón y en os aspeutos politicos d´a Reboluzión y o comunismo libertario.

L´anarquismo iberico en 1936 beniba de una coyuntura adbersa mientres as decadas anteriors con ilegalizazions, pistolerismo patronal, engarcholamientos, exilios… y en Aragón o golpe melitar pilló a la CNT sin una direzión clara y trestallada en dos corriens, una posibilista y otra radical, o que fazilitó a bitoria d´o golpe en as capitals.

Aragón, a suya metat oriental, estió l´unico territorio recuperau a os sublebaus en tot l´estau. O tarabidau de poder munizipal s´esboldregó en fuyir os caziques locals y s´enzetó a fazeta reconstrutiba protagonizada por a CNT y en menor mida la UGT y as atras collas de cucha.  Naxió una nueba mena de munizipalidat, os consellos munizipals, y se prozedió a la coleutibizazión d´as tierras y d´os meyos de produzión.

En un pleno d´a CNT de Aragón o 6 d´Otubre de 1936 en Bujaraloz, y con o refirme de Durruti -qui no se plegó a la Generalitat que pretendeba controlar l´Aragón liberau- se dezidió de creyar un tarabidau politico y un organo de colaborazión con o prozeso reboluzionario, o Consello d´Aragón, con a fin d´a recuperazión d´a personalidat istorica d´Aragón y a reconstruzión d´a retaguardia, seguntes a suyas declarazions programaticas.

Ta Diez Torre o Consello implicó, debán a desaparizión d´o biello estau burgués, a reconstruzión de l´estau, un estau alternatibo, basau en prenzipios economicos y politicos de raso diferens, pero con tot y con ixo, una mena d´estau y de gubierno. Ista dezisión d´a CNT aragonesa no cuacó guaire a o comité “nazional” d´a CNT española, que manimenos, poco dimpués dentró a formar parti d´o gubierno republicano con cuatro ministros anarquistas.

O desembolique politico y economico que esfendeba o Consello yera asabelo d´influyenziau per as ideyas de Joaquín Costa, y lebó entadebán tot un programa prou ambizioso en politica idraulica, desembolique agrario, obras publicas, infraestructuras, espitals… Se creyó tamién un rete de solidaridat externa entre as coleutibidaz y se prenzipió a parar cuenta en o que güe clamaríanos “conzenzia ecolochica” ya que se buscaba una produzión agrícola enradigada en o territorio y respetuosa con o meyo.

Tot isto se fazió dica agosto de 1937, cuan o presidén español Negrín y o PCE deziden d´ocupar melitarmén l´Aragón libre y estricallar a Reboluzión.

A represión que´n trayón se materializó en a construzión de 7 garcholas republicanas que tras zientos de detenzions gubernatibas i aloxón a más de 700 libertarios u coleutibistas en cheneral sin garra prozeso chudizial, engarcholaus nomás que per a suya pertenenzia a una coleutibidat u melitanzia sendical. Tornó lo caziquismo y istos caziques trobón as suyas tierras en millor situazión que cuan en fuyón, continando a explotazión agraria con muitas d´as teunicas y planteyamientos emplegaus antis per os coleutibistas

O terzer ponén, Cecilio Gordillo, prenzipió charrando de cómo en Sevilla en 1936 ya se consiguioron cosas que güe encara s´esfienden, como as 35 oras semanals de treballo reconoxidas per o Conbenio d´a Construzión u os dreitos d´as mais treballaderas, mesmo sin que a parella estase casada.

Respeuto a la represión, y como miembro d´a Colla de Memoria Istorica d´a CGT-Andaluzía charró d´a manca d´interés reyal d´as autoridaz per recuperar a memoria d´os represaliaus politicos per o faxismo, de cómo a Guardia Civil conoix os puestos an que se troban as fuesas comuns pero dengún gubierno no ha quiesto fer publicos os suyos archibos internos y de cómo o Proyeuto de Lei de Memoria Istorica, per exemplo, mete en o mesmo saco a toz os presos politicos, sin parar cuenta en que muitos estioron antimás condenaus a treballos forzaus, o que ye un agrabamiento de condena, y no se reconoix a suya situazión. En iste punto fazió una cretica a la suya organizazión, a CGT, que gosa ixublidar contino que l´entibo de Yesa -amán d´o lugar de Ruesta, recuperau per iste sendicato- estió feito per presos en rechimen de treballos forzaus.

ïste Proyeuto de Lei d´o PSOE tampoco no insta a fer una base de datos con todas as muertes d´a represión, a tamas de que l´estau dispone de muita d´ista informazión y en cheneral ye mui insufizién, encara que a lo menos ye positibo que aiga serbíu ta animar o debate sobre iste tema tan amagau.

Remató a charrada con una reflexión de Rafael Cid sobre por qué mos trobamos en ista situazión d´ocultazión de feitos tan importans, o que ye debiu a que tras a muerte de Franco, en l´estau español no bi abió una crebadura democratica sino una continuidat en o churidico, politico u polizial. Os mesmos chuezes, polizias u politicos que autuoron en a dictadura continaron dimpués en a “democrazia”, como lo caso d´un chuez d´Orden Publico franquista que dica fa poco yera responsable de l´aria churidica d´un conoxiu periodico “progresista”.

Por atro costau, güe en diya a unica traza de fer-se sentir ye tener un meyo de comunicación que plegue enta la chen, o que no surte n´os meyos no i existe.

Sobrebuena iniziatiba istas chornadas per parti d´a CGT y mui interesán ista charrada en o que pertoca a Aragón. A Reboluzión Sozial y o Cosello d´Aragón son un periodo istorico que cal remerar y esfender y d´o que dende l´independentismo reboluzionario aragonés  emos d´aprender en a luita per construyir o que os reboluzionarios d´o 36 prebaron de fer: un Nuebo Aragón.

 

0 comentarios